Spaken spannen is de meting van de strakheid of spanning van de spaken in een fietswiel, wat belangrijk is voor het waarborgen van de stabiliteit en levensduur van het wiel. Goed gespannen spaken maken het wiel sterker en beter bestand tegen buigen of het uit de ware vorm raken.
Het is cruciaal om regelmatig spaakspanning te meten en aan te passen om optimale prestaties te behouden en problemen zoals spaakbreuk of wiebelen van het wiel te voorkomen. Dit kan worden gedaan met specifieke gereedschappen zoals spaakspanningsmeters en sleutels. Een evenwichtige spaakspanning is essentieel voor het gelijkmatig verdelen van de belasting en ervoor te zorgen dat het wiel in lijn blijft.
Kun je zelf spaken vervangen?
Ja, je kunt zelf spaken vervangen, maar het vereist wat gereedschap en knowhow. Hier is een uiteenzetting:
Moeilijkheidsgraad: Het is niet de eenvoudigste fietsreparatie, maar haalbaar met wat geduld en door de juiste stappen te volgen.
Gereedschap:
- Spaaksleutel (juiste maat voor je spaaknippels)
- Vervangende spaak (exacte lengte en type als je bestaande spaken)
- Optioneel: Bandenlichters, tangen, spaakspanningsmeter (voor een nauwkeuriger resultaat)
Stappen:
Identificeer de gebroken spaak en vervanging: Je hebt een overeenkomstige spaak nodig. Meet een bestaande spaak als je twijfelt (meet vanaf de elleboog tot de punt).
Verwijder de gebroken spaak: Haal de band eraf (optioneel maar makkelijker) voor betere toegang. Schroef de nippel (het deel dat de spaak met de velg verbindt) los met de sleutel. Als hij vastzit, moet je mogelijk ook de nippel vervangen.
Installeer de nieuwe spaak: Rijg de spaak door de velg en de naaf volgens het patroon van de andere spaken. Draai de nippel met de sleutel aan, waarbij je de spanning geleidelijk verhoogt totdat deze overeenkomt met de strakheid van de omliggende spaken.
Waarom is het belangrijk om de spanning van spaakwielen te kennen?
Er zijn twee belangrijke redenen waarom het belangrijk is om te weten over de spanning van spaakwielen:
Veilige en optimale rijervaring:
Sterkte en stabiliteit: De juiste spaakspanning houdt je wiel sterk en stabiel. Het zorgt ervoor dat de velg recht blijft (in perfect ronde vorm) en je gewicht kan dragen terwijl je rijdt. Een los wiel kan wiebelen, moeilijker te controleren zijn en zelfs leiden tot spaakbreuk.
Levensduur van het wiel:
Schade voorkomen: Een juiste spanning voorkomt overmatige stress op de spaken, velg en naaf. Als de spaken te los zitten, kunnen ze tegen elkaar schuren en voortijdige slijtage veroorzaken.
Aan de andere kant kunnen te strak gespannen spaken leiden tot gebarsten velgen of gebroken spaken. Weten hoe je de spanning kunt controleren en aanpassen helpt je deze problemen te vermijden en de levensduur van je wielen te verlengen.
Houd je wielen onder een geschikte spaken spannen
Het is cruciaal om je wielen onder een geschikte spaakspanning te houden voor een veilige en plezierige rit. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste punten:
- Waarom het belangrijk is: De juiste spanning houdt je wielen sterk, stabiel en soepel rollend. Het voorkomt ook schade aan de spaken, velg en naaf door te losse of te strakke spanning.
- Voordelen: Veiligheid (minder wiebelen), prestaties (soepeler rollen) en duurzaamheid (langere levensduur van wielen).
- Tekenen van onjuiste spanning: Wiebelende wielen, ongelijkmatige slijtage van de banden en gebroken spaken.
- Spanning behouden: Controleer regelmatig op wiebelen, maak indien nodig kleine aanpassingen met een spaaksleutel of zoek professionele hulp voor complexere richten.
Waarom verliezen spaken na verloop van tijd spanning?
Er zijn twee belangrijke redenen waarom spaken na verloop van tijd spanning verliezen:
Spanningscycli: Elke keer dat je wiel draait, ondergaan de spaken een spanningscyclus. Wanneer het wiel de grond raakt (of een hobbel), ervaren de spaken een tijdelijke toename van de spanning om de velg op zijn plaats te houden.
Vervolgens, terwijl het wiel zijn rotatie voortzet, neemt de spanning iets af. Deze constante cycli, vooral bij het rijden op oneffen terrein, kunnen ertoe leiden dat de spaken geleidelijk uitrekken en overall spanning verliezen.
Inzakken en inbedden: Wanneer een wiel voor het eerst wordt gebouwd, zijn de spaken en velg nog niet volledig ingezakt in hun posities. Deze initiële periode, genaamd inbedden, kan leiden tot enige ontspanning van de spaken terwijl alles zijn optimale pasvorm vindt.
Daarom is het belangrijk om de spaken van een nieuw wiel te controleren en mogelijk aan te halen na een korte periode van gebruik.
Deze factoren dragen bij aan een geleidelijke afname van de spaakspanning in de loop van de tijd. Regelmatige controles en kleine aanpassingen kunnen helpen om dit proces tegen te gaan en je wielen recht en veilig te houden.
Spanningsbalancering en relatieve spaken spannen
Een perfect rond en stabiel fietswiel is afhankelijk van twee belangrijke concepten: spanningsbalancering en relatieve spaakspanning. Stel je je wiel voor als een spinnenweb. De velg is de centrale naaf en de spaken stralen uit als de strengen van het web.
Elke spaak draagt bij aan de algehele spanning die ervoor zorgt dat de velg perfect rond blijft.
Spanningsbalancering richt zich op het bereiken van een gelijkmatige verdeling van de spanning over alle spaken. Dit is cruciaal omdat ongelijke spanning een onevenwichtig web creëert, wat leidt tot een wiebelend wiel.
Losse spaken kunnen ervoor zorgen dat de velg zijn perfecte vorm verliest, resulterend in wiebelen, ongelijkmatige slijtage van de banden en verhoogde spanning op spaken die kunnen leiden tot breuk.
Relatieve spaakspanning verwijst naar hoe strak één spaak is in vergelijking met zijn buren aan dezelfde kant van het wiel. Bijvoorbeeld, de aandrijfzijde van een achterwiel heeft mogelijk iets strakkere spaken aan die zijde in vergelijking met de tegenovergestelde zijde.
Deze twee concepten werken samen. Je meet de spanning van elke spaak en past ze iets aan met een spaaksleutel om relatieve spanning te bereiken. Het doel is om de meeste spaken binnen een vergelijkbaar bereik van de gemiddelde spanning te hebben, waardoor een evenwichtig en sterk web ontstaat dat ervoor zorgt dat je wiel soepel en veilig rolt.
Onthoud, een goed startpunt met een goed gebouwd wiel is essentieel, en als je twijfelt over deze aanpassingen, kan een gekwalificeerde monteur je helpen om een optimale spanningsbalans te bereiken.
Hoeveel spaakspanning moet je hebben op je ICAN-wielen?
ICAN adviseert om de spaakspanning aan de lagere kant te houden voor optimale prestaties en levensduur. Dit is wat ze aanbevelen:
Maximale Spaakspanning: Minder dan 145 kgf (kilogramkracht) (Dit is ongeveer 1428 Newton)
Hier is een uitsplitsing van hun gids:
- Ze bieden een tabel met verschillende velgmodellen en hun bijbehorende aanbevolen spaakspanningsbereiken.
- Ze adviseren om te blijven op of onder de vermelde kgf-waarde voor een lange levensduur van het wiel.
Belangrijke punten om te onthouden:
- Gelijke Spanning is Belangrijk: Hoewel het aanbevolen bereik nuttig is, is het het belangrijkst om een gelijke spanning over alle spaken in het wiel te bereiken. Dit zorgt voor een perfect ronde velg.
- Raadpleeg de ICAN Gids: Gebruik de gids die specifiek is voor je ICAN-velgen voor het meest nauwkeurige spanningsbereik.
- Zoek Hulp als Je Twijfelt: Als je je niet comfortabel voelt met het meten of aanpassen van de spaakspanning, kan een gekwalificeerde fietsmonteur je helpen.
Gerelateerde Artikelen:
Tandwiel vervangen van je fiets
3 beste manieren om roest verwijderen fiets
Correcte installatie van snelspanners
De fiets zonder ketting is zo gek
Freewheel Vervangen: Stap voor Stap Gidsen
Hallo, ik ben Shihabur Rahman. Ik ben een fietser. Ik hou ervan om te fietsen. Fietsen is een deel van mijn leven. Ik hoop dat jullie allemaal van mijn website houden. Ik zal alles delen wat ik weet over fietsen.
